Geschiedenis in jaartallen
1956 Noisy le Grand : 250 gezinnen leven onder erbarmelijke omstandigheden. Vanuit deze krottenwijk zal Père Joseph de Vierde Wereld Beweging opbouwen.
1972 : Eerste Jaarverslag ATD Vierde Wereld Nederland. 1973 Eerste Vierde Wereld Blad : “Luisteren en leren van de Vierde Wereld.”
1974 : In totaal zijn de mogelijkheden onderzocht van ongeveer 300 boerderijen in Nederland voor de start van een vakantieproject voor de armsten in Nederland,… uiteindelijk werd het ’t Zwervel in Wijhe (O), … wél ver boven de begroting.
1974 : Eerste informatieavonden Den Haag, Deventer, Amsterdam door E. Notermans en A. de Vos van Steenwijk. Een van de eerste gezinnen spreekt zich uit : “Ze zeggen dat ik mijn best niet doe.” Jaarvergadering Den Haag : “Mensen zijn geen dossiers,…”
1974 : Start (buurt) project Breda. Drie vrijwilligers. Eén werkte er al 7 jaar: Koos van Elderen. “We willen niets van jullie, misschien willen we straks samen wat.” Vierde Wereld Blad Breda : ‘De kruitmolen’.
1975 : “Armoede is miskent in Nederland,… er is toch immers bijstand.” “Wij zullen het wel voor je uitdokteren,… Armoede is onrecht maar miskende armoede is er nog eens een schepje bovenop.“
1975 : Armoede van generatie op generatie. “Met het minimuminkomen verdwijnt niet zomaar het hele ingewikkelde samenstel van in elkaar grijpende factoren, die bepalen dat mensen in armoede leven. “
1976 : Père Joseph : “De Vierde Wereld: Een volk ondergronds. Een universeel probleem vraagt om een universele oplossing… Gezinnen zijn beroofd van hun waardigheid,…”
1976 : Charter van de vrouwen van de Vierde Wereld : “Wij eisen het recht om de omvang van onze gezinnen in vrijheid te bepalen,…Wij eisen het recht om moeder te zijn van onze kinderen,…”
1976 : Manifest van de gezinnen van de Vierde Wereld : “Wij zijn onmisbaar voor de samenleving net zo goed als dat wij de samenleving niet kunnen missen.”
1977 : Pand gevonden in Den Haag voor het Landelijk Centrum, Hobbemastraat. De Familie Notermans gaat er wonen.
1977 : ATD Vierde Wereld internationaal : 20 jaar strijd. Internationale bijeenkomst in de Multualité in Parijs. Manifest van gezinnen uit Breda en Deventer : “Binnen 10 jaar analfabetisme weg.”
1978 : Slogan : “Onrecht bij de wet geregeld,… moeten wij zwijgen? Armoede kost geld!” Jaarverslag ’t Zwervel : “Een plaats waar je vrienden maakt.”
1978 : Joseph Wresinski: “Democratie, geen systeem maar zaak van mensen.“ (inleiding jaarvergadering in Den Haag)
1979 : Internationaal Jaar van het Kind. Tapori, de kinderorganisatie van ATD Vierde Wereld: “Kinderen gaan gebukt onder de uitsluiting die hun ouders treffen…”
1979 : Eerste Wereldcongres van kinderen tegen armoede Parijs. Petitie : “Mijn toekomst gaat ook u aan.” Heropening “De Keet” in Breda.
1979 : Groot kinderfeest op ’t Zwervel. Foto expositie 30 jaar kind van de Vierde Wereld. Prinses Beatrix bezoekt onze expositie. Zij was onder de indruk te zien dat er in Nederland nog steeds armen zijn!
1980 : Gezinnen uit Nederland bezoeken gezinnen in Herblay in Frankrijk. Lidmaatschap van de internationale beweging: ”Ieder mens heeft een fundamentele en onvervreemdbare waarde die zijn menselijke waardigheid uitmaakt….”
1980 : Slogan : “Sluit niet uit , sluit u aan!” Rapport Vierde Wereld Breda: “De allerarmsten centraal!” Solidariteit van de Vierde Wereld en immigranten. ”Discriminatie mag nooit!”
1981 : De Vierde Wereld Beweging zal in al haar geledingen aandacht schenken aan de Rechten van de Mens. Protest Vierde Wereld tegen de behandeling van zigeuners door de Nederlandse overheid.
1982 : Brussel; ATD 25 jaar “De Rechten van de Mens en de Vierde Wereld” 10.000 leden en vrienden komen bijeen in Brussel. Campagne : ‘Ook wij vechten voor Mensenrechten.’
1982 : Permanente werkers (volontairs) uit vele landen bijeen in Pierrelaye (Frankrijk) : “Méér dan solidair.”
1983 : Bezoek aan de Paus 50 jongeren uit 12 landen ontmoeten Paus Johannes Paulus II : “Veel van het onrecht waaronder jullie lijden kan worden weggenomen door jullie gemeenschappelijk streven”. Jongeren bij de Europese commissie.
1984 : Père Joseph : “Het gaat slechter met de armsten dan ooit. Bijna 40 jaar na de tweede wereldoorlog verschijnen er in de grote steden van het rijke westen weer gaarkeukens waar soep wordt uitgedeeld. Geeft dit niet het falen aan van onze zogenaamde ontwikkelde samenleving?”
1984 : Stop van de subsidie voor ‘t Zwervel. Tien jarig bestaan ‘t Zwervel : ”Saamhorigheid, Respect, Vriendschap.” Theater door heel het land. Colloquium : “Het recht van gezinnen op een menswaardig leven.”
1985 : Jaar van de Jongeren. 500 jongeren in Rijswijk. Bezoek jongeren aan Minister de Koning, 1000 jongeren bij de I. A.O. Slogan : “Ga op sjouw en bouw in iedere jongeren zit toekomst.” Start project : “ Het Joseph Wresinskihuis de Molenberg” in Heerlen; Vorming, ontmoeting en nadenken over het gedachtegoed van Père Joseph Wresinski.
1986 : 15 jaar Vierde Wereld Nederland. Het Huis van Beroepen in Den Haag opent zijn deuren.
1987 : 30 jarig bestaan Vierde Wereld, 17 oktober, Trocadero Parijs, 100.000 gedelegeerden. Gedenksteen op Pein van vrijheden en de rechten van de Mens.
1987 : Internationaal jaar van de daklozen : “We worden beschouwd als asocialen,… ieder gezin heeft recht op goede huisvesting.”
1988 : Overlijden Père Joseph : “Dank zij de gezinnen heb ik deze weg tot het einde kunnen gaan.” Landelijk Centrum op Regentesseplein.
1989 : Bezoek van 350 leden Vierde Wereld aan de Paus. “Père Joseph in 1957: “Alleen zullen deze uitgesloten gezinnen nooit uit deze armoede komen. Ik zal hen de trappen van het Elysée, van de Verenigde Naties en van het Vaticaan laten bestijgen.”
1989 : Secretaris Generaal VN Perez de Cuellar bezoekt de gedenksteen in Parijs ”We kunnen niet spreken van vrede zolang er nog armoede is.”
1990 : Internationaal jaar van de alfabetisering. “Ooit zullen de geschriften van de armsten de wereld veroveren.”
1991 : Vierde Wereld hoogste adviesstatus bij de Verenigde Naties. Secretaris Generaal VN Perez de Cuellar : “De woorden van Père Joseph inspireert voor altijd onze pogingen om de armoede te overwinnen.”
1991 : Koningin Beatrix bezoekt de vakantieboerderij van de Vierde Wereld ‘t Zwervel.
1992 : Jongeren van de Vierde wereld 20 jaar. ATD Vierde Wereld Internationaal 35 jaar : “Grote armoede is schending van Mensenrechten.” Officiële erkenning door de Verenigde Naties van 17 oktober als Werelddag van verzet tegen extreme armoede.
1993 : Jongeren bij de Raad van Europa bij de onthulling gedenksteen in Straatsburg :”Je moet met een hele kleine groep beginnen voordat het een grote groep wordt. Het gaat beetje bij beetje. Het is zoals met het milieu. Vroeger dachten ze er ook niet over en dat doen ze nu wel. Nu is de armoede aan de beurt.”
1994 : Jaar van het Gezin New York. Secretaris Generaal van de Verenigde Naties Boutros Boutros Ghali : “De viering van de dag van Verzet tegen Extreme Armoede, georganiseerd door de VN en ATD Vierde Wereld, getuigt van de voorbeeldige samenwerking die in de loop der jaren tussen beiden is gegroeid.”
1995 : Volksuniversiteiten op ‘t Zwervel: Cultuur als wapen tegen uiterste armoede en uitsluiting.“Het gaat niet om het bevechten van de sterksten, het gaat om het bevestigen van de zwaksten onder ons.”
1996 : Internationaal Jaar voor de uitroeiing van armoede. 10.000 handtekeningen in Nederland voor de ATD petitie voor een echte aanpak van de armoede.
1996 : Minister Dijkstal ontvangt van Henri van Rijn zijn boek’: ‘Armoede : Noodlot of onrecht?’ Dijkstal : “Ik vind dat sommige onderwerpen de grenzen van de politieke partijen overschrijden en één daarvan is de armoede problematiek.”
1996 : Vierde Wereldproject: “Recht op Cultuur” in Maastricht. Straatbibliotheek en de “Week van gedeelde kennis.”
1997 : Vijfde Europese Volksuniversiteit in Brussel ‘Mensenrechten zijn ondeelbaar.”17 oktober in Den Haag. Minister Melkert: “Het gaat erom mensen te bereiken die nog niet bereikt worden.”
1998 : Internationaal Congres: “Armoedebestrijding te lang zonder de armsten als partners.” “Er was een tijd dat ik wraak zocht, maar …. gedane zaken nemen geen keer. Je moet doorgaan.”
1999 : 25 jaar ‘t Zwervel: “Wij zijn hier bij elkaar en reiken elkaar de hand.”
2000 : Internationaal Kinderforum in Genève : “Wij vragen de VN om er alles aan te doen om arme kinderen te leren kennen en van hen te leren wat zij al met hun vriendjes ondernemen.”
2001 : Europese gezinsdag op de boerderij ‘t Zwervel : Vrouw in verwachting van haar vierde kind vertelt : “Ik hoop dat ik dit kind wel zelf mag houden en dat het mij niet wordt afgenomen zoals de eerste drie.”
2001 : Nieuw project van ATD Vierde Wereld Fonto (‘bron’ in esperanto) : De geschiedenis van de armsten in Europa.
2002 : Doorgaan met het opbouwen van een netwerk van gezinnen die in armoede leven : “Wij leven in een voorbijloop-maatschappij.”
2004 : Assises Warschau in Polen : “Samen actief voor een menswaardig Europa voor allen.“ 30 jaar ‘t Zwervel: “Springplank naar een solidair samenleven.”
2004 : De buren van de boerderij ‘t Zwervel zijn onze trouwe vrienden. Dini Lammertink : ”Je bent en blijft je ervan bewust dat armoede werkelijk bestaat, daar zou je anders niet zo bij stilstaan.”
2005 : Het dialoog project : “Durf en inspanning gevraagd om de armsten te bereiken.”
2006 : Internationale virtuele bijeenkomst 18 landen programmeren de actie van de Beweging wereldwijd : “Welke kennis is nodig om de armsten te vertegenwoordigen, wat is de rol van de ervaringsdeskundigen?”
2007 : Oproep tot solidariteit “Ook op mij kunt u rekenen”: Petitie: “Extreme armoede uitbannen een weg naar vrede.”
2008 : Van vakantieboerderij naar Vierde Wereld ontmoetingscentrum.
2008 : Gezinsdag op ‘t Zwervel : “Leven is het meervoud van Lef”. “Colloquium Science Po, politiek wetenschappelijk instituut in Parijs.
2009 : Boek John Habets: ‘Over zelf gemaakte drempels’. “Hoe is het mogelijk dat mensen in armoede niet worden gezien? Boek Christine Béhain: ‘Een wandeling met Mevrouw Socratine”. Foto-expositie Mona van den Berg: ‘Doordouwers, generatiearme gezinnen in beeld”. Start Forumbijeenkomsten Wijhe.
2010 : Jongerenontmoeting in Jambville: 400 jongeren. Bianka: “Armoede is iets wat mij aangreep”. Maken van het collectieve kunstwerk: “gordijn van de ontmoeting.” Ontmoeting jongeren van de Vierde Wereld met de Secretaria Generaal van de VN Ban Ki Moon.
2011: Zanggroep Vierde Wereld wint het 15e Smartlappenfestival met het lied: “Vuile was”. Forumthema: Mensenrechten en onrecht in de hulpverlening. Filmpremière “Joseph de rebel” in première in Parijs tijdens “Forum van engagementen tegen armoede” 4500 deelnemers.
2012 : Vierde Wereld Forum: “Je thuis voelen in de wijk”. Overlijden eerste Nederlandse volontair, Alwine de Vos van Steenwijk op 24 januari. Europese Vierde wereld Volksuniversiteit. Staffan Nilsson, voorzitter Sociaal Economische Raad: “U bent een deel van de oplossing voor een meer inclusief en democratisch Europa.” Alternatief smartlapfestival door ATD Vierde Wereld en Ubuntuhuis in Utrecht met fototentoonstelling Mona van den Berg.
2013: ATD bij Rio de Janeiro klimaattop: “Wij hebben er alles aan gedaan om ook in het eindrapport opgenomen te krijgen dat juist de armsten het meest te lijden hebben onder de achteruitgang van de natuur.” Nederlandse première film: Joseph de Rebel.”over het leven van Joseph Wresinski, oprichter Vierde Wereld beweging.
2013 : Rapport “VN Richtlijnen inzake extreme armoede aangenomen met instemming van alle leden van de commissie van de Rechten van de Mens: “Het bestrijden van extreme armoede is niet alleen een morele verplichting van de lidstaten, maar ook een legale verplichting in samenhang met de internationale wetgeving t.a.v. de rechten van de mens”.
2013 : Armoedeconferentie Utrecht: “Armoede is een vorm van detentie in maatschappelijke en culturele zin.” Jongerenbouwdagen op ‘t Zwervel. Presentatie: “Gemeenschappelijke Ambities 2013-2017 : “Op zoek naar de mensen die geen stem hebben.”
2014 : Europese Volksuniversiteit in Brussel: “In armoede te moeten leven is niet alleen onmenselijk, maar ook vernederend.” Jongerenontmoeting: “Samen feestend door het leven; verschillend, gelijk en vrij.”
2014 : 40-jarig jubileum ‘t Zwervel: “Samen meer Mens.” 400 bezoekers. Deelnemer: “Het systeem keert zich tegen de mensen, daarom moeten wij het over de basisrechten hebben.”
2014 : Verspreiding Manifest ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van ‘t Zwervel.
2015 : Forumthema: “Op zoek naar mensen die nog niet meedoen”. Samenwerking in duo’s. Uitgave Vierde Wereld Verkenningen: “De waarde van het samen delen.” Culturele route ‘t Zwervel: De tafel van de vergeten zorgen”.
2015 : Zomerforum: “Iedereen hoort erbij wij moeten niemand laten schieten.” 17 Oktober, Werelddag van Verzet tegen Extreme Armoede; organisatie en deelname aan 10 manifestaties.
2016 : Vertegenwoordiging lokale politiek: Utrecht: “Inspraak Armoedenota”. Den Haag: “Den Haag tegen armoede en schulden.” Forum:“Elkaar versterken in de lokale groepen”, en samen plannen voor het jubileumjaar 2017.
2016 :herdenking 17 oktober, voor de vijfentwintigste keer voor het gebouw van de Tweede Kamer, op het plein met de bank waarin artikel 1 van de grondwet is gebeiteld, “Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.”
2017: campagnejaar “Stop poverty”, “Stop armoede”, 60 jaar ATD, 30 jaar gedenksteen Plein van de Mensenrechten in Parijs voor Werelddag 17 oktober, 100e geboortejaar Joseph Wresinski.
2017: Europees jongerenkamp op ‘t Zwervel met rond 150 deelnemers, tenten, workshops door en voor jongeren.
2018/19: Bezinningsproces ATD Nederland – start groot onderhoud ‘t Zwervel en verbouwing keuken. Vorming Uitgebreid Coordinatieteam naast 2 volontairs die op termijn stoppen (pensioen, zelfstandige). W
Oktober vijfdaagse wereldontmoeting in internationale centrum ATD, Méry sur Oise, 2 deelnemers uit Nederland, afsluiting 17 oktober Plein van de Mensenrechten met steentekst uitspreken in 20 talen.
2020: Lezing “Aan de onderkant ligt de lat altijd hoger” (Guy Malfait). Start 1 aug van Nationaal Team 4 personen en later landelijke Verbindingsgroep als meedenk/doe-tank. Corona-jaar.
2021: Serie dialoogdagen “Recht op gezinsleven” rond het boek in wording over armoede en effecten op het gezin (uithuisplaatsing kinderen). Eerste driedaagse Vierde Werelddialoog “Het systeem veranderen, wat kunnen we zelf doen?” Bezoek van Jetta Klijnsma aan ‘t Zwervel. Nieuwe internationale leiding/algemeen secretariaat ATD.